Piala Dunia FIFA

Piala Dunia FIFA, atau lebih dikenali sebagai Piala Dunia, merupakan pertandingan bola sepak antarabangsa yang dipertandingkan oleh pasukan kebangsaan lelaki senior yang merupakan ahli kepada Fédération Internationale de Football Association (FIFA), badan induk bola sepak dunia. Kejohanan ini telah dianjurkan setiap empat tahun sejak edisi pertama pada tahun 1930, kecuali pada tahun 1942 dan 1946 disebabkan oleh Perang Dunia Kedua. Juara terkini ialah Perancis, yang memenangi gelaran keduanya dalam kejohanan 2018 di Rusia.

Format semasa merangkumi fasa kelayakan yang berlangsung dalam tempoh tiga tahun sebelumnya untuk menentukan pasukan mana yang layak ke fasa akhir kejohanan. Dalam fasa kejohanan, 32 pasukan — termasuk negara tuan rumah yang layak secara automatik — bersaing untuk merebut kejuaraan di venue dalam negara tuan rumah selama kira-kira sebulan.

Sehingga kini, 21 edisi Piala Dunia telah dimenangi oleh lapan pasukan kebangsaan. Brazil memegang rekod dengan lima kejuaraan, dan merupakan satu-satunya pasukan yang menyertai setiap kejohanan. Pasukan lain yang pernah menang termasuk Jerman dan Itali (empat kali), Argentina, Perancis, dan juara pertama Uruguay (dua kali), serta England dan Sepanyol (masing-masing sekali).

Piala Dunia merupakan kejohanan bola sepak paling berprestij di dunia dan juga acara sukan tunggal yang paling ramai ditonton dan diikuti secara global. Jumlah tontonan semua perlawanan Piala Dunia 2006 dianggarkan sebanyak 26.29 bilion, dengan anggaran 715.1 juta penonton menyaksikan perlawanan akhir — iaitu kira-kira satu per sembilan daripada populasi dunia.

Sebanyak 17 negara telah menjadi tuan rumah Piala Dunia. Brazil, Perancis, Itali, Jerman, dan Mexico masing-masing telah menjadi tuan rumah sebanyak dua kali. Negara lain yang pernah menjadi tuan rumah sekali termasuk Uruguay, Switzerland, Sweden, Chile, England, Argentina, Sepanyol, Amerika Syarikat, Jepun dan Korea Selatan (secara bersama), Afrika Selatan, dan Rusia. Qatar akan menjadi tuan rumah bagi kejohanan tahun 2022, manakala edisi 2026 akan dianjurkan bersama oleh Kanada, Amerika Syarikat, dan Mexico — menjadikan Mexico sebagai negara pertama yang menjadi tuan rumah dalam tiga edisi Piala Dunia.

Perlawanan bola sepak antarabangsa pertama di dunia ialah perlawanan cabaran antara Scotland dan England yang berlangsung di Glasgow pada tahun 1872, dan berakhir dengan keputusan seri 0–0. Kejohanan antarabangsa pertama, iaitu Kejohanan British Home yang pertama, berlangsung pada tahun 1884. Ketika bola sepak mula berkembang di seluruh dunia pada awal abad ke-20, ia dipertandingkan sebagai sukan demonstrasi tanpa pingat dalam Sukan Olimpik 1900 dan 1904 (namun, Jawatankuasa Olimpik Antarabangsa kemudiannya mengiktirafnya secara rasmi), serta dalam Sukan Perantaraan 1906.

Setelah FIFA ditubuhkan pada tahun 1904, badan itu cuba menganjurkan kejohanan bola sepak antarabangsa di luar kerangka Olimpik di Switzerland pada tahun 1906. Namun ketika itu bola sepak antarabangsa masih di peringkat awal, dan sejarah rasmi FIFA menyifatkan kejohanan tersebut sebagai kegagalan.

Dalam Sukan Olimpik 1908 di London, bola sepak telah dijadikan acara rasmi. Dirancang oleh Persatuan Bola Sepak England (FA), kejohanan ini hanya terbuka kepada pemain amatur dan dianggap sebagai pertunjukan, bukan pertandingan sebenar. Great Britain (diwakili oleh pasukan amatur England) memenangi pingat emas. Mereka mengulangi kejayaan itu di Sukan Olimpik 1912 di Stockholm.

Memandangkan acara Olimpik hanya terbuka kepada pasukan amatur, Sir Thomas Lipton menganjurkan kejohanan Piala Sir Thomas Lipton di Turin pada tahun 1909. Kejohanan ini adalah pertandingan antara kelab dari pelbagai negara, di mana setiap kelab mewakili negaranya. Ia kadangkala digelar sebagai “Piala Dunia Pertama”, dan menampilkan kelab profesional terkemuka dari Itali, Jerman, dan Switzerland. Namun FA England menolak penyertaan dan enggan menghantar pasukan profesional. Sir Thomas Lipton kemudian menjemput West Auckland, sebuah pasukan amatur dari County Durham, untuk mewakili England. West Auckland menjuarai kejohanan itu dan kembali pada tahun 1911 untuk mempertahankan kejuaraan mereka dengan berjaya.

Pada tahun 1914, FIFA bersetuju untuk mengiktiraf kejohanan bola sepak Olimpik sebagai “kejohanan dunia untuk pemain amatur” dan mengambil tanggungjawab untuk menguruskan acara tersebut. Ini membuka jalan kepada kejohanan bola sepak antara benua yang pertama di dunia, iaitu dalam Sukan Olimpik 1920, yang disertai oleh Mesir dan 13 pasukan Eropah, dan dimenangi oleh Belgium. Uruguay memenangi dua kejohanan Olimpik seterusnya pada 1924 dan 1928, yang juga merupakan kejohanan dunia pertama terbuka, kerana 1924 menandakan permulaan era profesional FIFA.